Vragen en antwoorden

Het Inlichtingenbureau (IB) verzorgt sinds 2015 met het ‘Gemeentelijk Gegevensknooppunt’ (GGK) in opdracht van gemeenten de uitwisseling van het berichtenverkeer tussen gemeenten en zorgaanbieders op het gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet.

In 2018 is – in verband met de inwerkingtreding van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) – hiertoe door het IB met alle gemeenten die gebruik maken van het GGK de ‘Aansluitings- en Bewerkersovereenkomst  Gemeentelijk Gegevensknooppunt (Versie 2018)’ gesloten. Het IB voert op basis hiervan alle informatiediensten Wmo en Jeugdwet uit in de positie van ‘verwerker’ (zoals bedoeld in de AVG) in opdracht van elk van de aangesloten gemeenten (de ‘verwerkingsverantwoordelijke’).

Op 25 augustus 2023 is de Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg (Wbsrz) in het Staatsblad (Stb. 2023, 285) gepubliceerd. Door de Wbsrz ontstaat er ten opzichte van de huidige situatie een tweedeling in de positie van het IB met betrekking tot de dienstverlening Wmo en Jeugdwet.

1. Het IB krijgt op grond van de Wbsrz in de Wmo en Jeugdwet de wettelijke taak om het uitwisselen van Wmo en Jeugdwet berichtenverkeer voor gemeenten te verzorgen. Hierbij is tevens bepaald dat het IB voor deze taakstelling ‘verwerkingsverantwoordelijke’ is zoals bedoeld in de AVG.
2. De informatiediensten ‘Monitor- en stuurinformatie iWmo’ en ‘Monitor- en stuurinformatie iJw’ vallen (vooralsnog) niet onder deze wettelijke taak. Deze informatiediensten kan het IB alleen als ‘verwerker’ na expliciete opdracht van de gemeente (blijven) verzorgen.
   
   

Voor de informatiediensten ‘Monitor- en stuurinformatie iWmo’ en ‘Monitor- en stuurinformatie iJw’ wordt gebruik gemaakt van de inhoud van het Wmo en Jeugdwet berichtenverkeer van de betrokken gemeente (de verwerkingsverantwoordelijke voor deze gegevens). 

Het bovenstaande maakt dat wij met het oog op de komende inwerkingtreding van de Wbsrz, de gemeenten nu verzoeken om vóór 1 februari 2024 - met gebruikmaking van het aanmeldformulier - opdracht aan ons te geven voor het verzorgen van de informatiediensten ‘Monitor- en stuurinformatie iWmo’ en ‘Monitor- en stuurinformatie iJw’. Met uw opdracht kunnen wij dan de voor uw gemeente benodigde Monitor- en stuurinformatiediensten (blijven) verzorgen.

In eerste instantie vragen wij of het college van bestuur wil ondertekenen. Uiteraard mag ook een afgevaardigde van het college tekenen. 

Momenteel omvatten de informatiediensten Monitor- en stuurinformatie iWmo en Monitor- en stuurinformatie iJw de producten Ketendata iWmo en Ketendata iJw. In de toekomst zullen de informatiediensten uitgebreid worden met diverse nieuwe producten.

Het IB heeft als doel om in 2024 de procestijden binnen de jeugdzorgketen inzichtelijk te maken met behulp van data uit het iJw berichtenverkeer. Ook willen we met behulp van data uit zowel het iWmo- als het iJw-berichtenverkeer interactieve dashboards met monitor- en stuurinformatie ontwikkelen en eenduidig en veilig beschikbaar stellen aan alle gemeenten en (regionale) samenwerkingverbanden van gemeenten. Hierdoor krijgen gemeenten betere inzichten in het berichtenverkeer en in procesinformatie zoals bijvoorbeeld:

• Welke retourberichten missen of hoeveel retourberichten vallen buiten de gestelde termijn?
• Hoe lang duurt bijvoorbeeld de tijd tussen de toewijzing en het daadwerkelijk in zorg gaan bij verschillende zorgaanbieders?
• Andere mogelijke inzichten in processen die van belang kunnen zijn bij sturen en monitoren.

Meer informatie over de ontwikkeling van deze diensten is hier  en hier terug te vinden.

Met het aanmeldformulier geeft u opdracht aan het IB voor de informatiediensten ‘Monitor- en stuurinformatie iWmo’ en ‘Monitor- en stuurinformatie iJw’. Dan kan uw gemeente gebruik maken van alle hieronder vallende specifieke informatieproducten. Momenteel zijn voor gemeenten de informatieproducten ‘Ketendata iWmo’ en ‘Ketendata iJw’ beschikbaar. Deze kunt u op het aanmeldformulier direct aanvinken.  

In de loop van 2024 (en daarna), zullen verschillende nieuwe - in samenwerking met het Ketenbureau i-Sociaal Domein - ontwikkelde informatieproducten beschikbaar komen zoals het dashboard 'Procesinformatie Jeugdzorg’. Hiervoor kunt u te zijner tijd via het op onze website gepubliceerde Mutatieformulier aangeven welk informatieproduct u wilt afnemen. Met de introductie van elk nieuw informatieproduct wordt het mutatieformulier geactualiseerd.

Ja, in verband met de wijziging in de positie van het IB als gevolg van de Wbsrz (zie de toelichting aan het begin van deze V&A), is het noodzakelijk dat uw gemeente ook dan met gebruikmaking van het aanmeldformulier - opdracht aan ons geeft voor het verzorgen van de informatiediensten ‘Monitor- en stuurinformatie iWmo’ en ‘Monitor- en stuurinformatie iJw’.

Voor het kunnen verzorgen van de informatiediensten ‘Monitor- en stuurinformatie iWmo’ en ‘Monitor- en stuurinformatie iJw’ wordt de routeerdata en inhoud van het (Wmo en Jeugdwet) berichtenverkeer van uw gemeente opgeslagen. Nadere details zijn opgenomen in het ‘Gegevensregister Stichting Inlichtingenbureau (Verwerkingsactiviteiten Wet maatschappelijke ondersteuning en Jeugdwet). Zie voor de meest recente versie: https://www.inlichtingenbureau.nl/Over-ons/Privacy-en-Veiligheid/Privacy-en-burgers.

Mocht uw gemeente besluiten nu geen opdracht aan ons te geven voor de informatiediensten ‘Monitor- en stuurinformatie iWmo’ en ‘Monitor- en stuurinformatie iJw’, dan zullen de reeds beschikbare historische gegevens (vanaf 2021) van uw gemeente worden verwijderd.

U kunt ook na 1 februari 2024 met het aanmeldformulier opdracht aan ons geven voor de informatiediensten. Echter, dan zijn de historische gegevens (vanaf 2021) van uw gemeente niet meer beschikbaar.

Het wordt voor gemeenten steeds belangrijker om meer grip te krijgen op de zorg die via de Wmo en de Jeugdwet wordt gegeven aan burgers. Nauwkeurige data uit het berichtenverkeer voor de Wmo en de Jeugdwet kan gemeenten enorm helpen bij de uitvoering van hun taken op dit vlak. Veel gemeenten beschikken echter door de complexiteit binnen de uitvoering van de Wmo en de jeugdwet, de verdeling van taken, regionalisering en de diversiteit aan informatiestromen en -systemen en niet over voldoende kennis en/of middelen om informatiediensten hiervoor op de juiste, effectieve manier in te richten.

Stichting Inlichtingenbureau werkt daarom samen met het Ketenbureau aan diverse informatieproducten waarmee we data uit het berichtenverkeer veilig, volledig, uniform en in samenhang beschikbaar kunnen stellen aan gemeenten. Met deze producten krijgen gemeenten meer inzicht in wat er binnen hun gemeente gebeurt op het gebied van de Wmo en de Jeugdwet. Onder de overkoepelende informatiediensten Monitor- en stuurinformatie iWmo en Monitor- en stuurinformatie iJw zullen deze informatieproducten met elk hun eigen specificaties op het gebied van data de komende tijd ontwikkeld en aangeboden worden.

Op dit moment biedt het Inlichtingenbureau de producten Ketendata iWmo en Ketendata iJw al aan. Hiermee wordt gestructureerde informatie uit het iWmo en iJw berichtenverkeer in de vorm van een gestandaardiseerde dataset beschikbaar gesteld aan gemeenten. Deze data kunnen gemeenten gebruiken om management- en stuurinformatie te genereren waarmee de uitvoering van hun wettelijke Wmo- en jeugdwettaken inzichtelijk gemaakt kan worden en beleid hierop verder kan worden gestroomlijnd.

Ook wordt er gewerkt aan nieuwe informatieproducten. Het IB heeft als doel om in 2024 de procestijden binnen de jeugdzorgketen inzichtelijk te maken met behulp van data uit het iJw berichtenverkeer. Ook willen we met behulp van data uit zowel het iWmo- als het iJw-berichtenverkeer interactieve dashboards met monitor- en stuurinformatie ontwikkelen en eenduidig en veilig beschikbaar stellen aan alle gemeenten en (regionale) samenwerkingsverbanden van gemeenten. Hierdoor krijgen gemeenten betere inzichten in het berichtenverkeer en in procesinformatie zoals bijvoorbeeld:

• Welke retourberichten missen of hoeveel retourberichten vallen buiten de gestelde termijn?
• Hoelang duurt bijvoorbeeld de tijd tussen de toewijzing en het daadwerkelijk in zorg gaan bij verschillende zorgaanbieders?
• Andere mogelijke inzichten in processen die van belang kunnen zijn bij sturen en monitoren.

We gebruiken de data voor bestaande en nieuwe producten binnen de informatiediensten Monitor- en stuurinformatie iWmo en iJw. Daarnaast kan de data (met uw akkoord) beschikbaar gesteld worden voor landelijke onderzoeken die gedaan worden in opdracht van het Rijk.

Indien een externe partij, zoals het Centraal Planbureau, de Nederlandse Zorgauthoriteit of het Centraal bureau voor de Statistiek een onderzoek in opdracht van het Rijk uitvoert, kan het Inlichtingenbureau verzocht worden om de hiervoor benodigde gegevens voor te verzamelen en beschikbaar te stellen.

Indien uw gemeente geen opdracht geeft voor het verzorgen van de informatiediensten Monitor- en stuurinformatie iWmo en iJw, zal het IB niet meer de mogelijkheid hebben om uw gegevens aan te leveren en kan uw gemeente niet deelnemen. 

Wanneer de wettelijke grondslag voor een dergelijk onderzoek ontbreekt, wordt uiteraard altijd toestemming gevraagd aan de gemeente voor het delen van de desbetreffende data. Zie hiervoor ook het recente verzoek van het Rijk voor het CPB houdbaarheidsonderzoek.  

Er zijn geen kosten verbonden aan de informatiediensten Monitor- en stuurinformatie iWmo en Monitor- en stuurinformatie iJw. Ook de huidige en toekomstige producten die onder deze diensten vallen kosten geen geld.