Actueel

Interview door VNG Naleving: Zo helpt het IB gemeenten bij de controle van de Tozo

De meeste gemeenten kennen het Inlichtingenbureau (IB) van de ondersteuning bij de rechtmatigheidscontrole van bijstandsuitkeringen. Nu heeft het IB ook een dienst ontwikkeld waarmee gemeenten achteraf de rechtmatigheid van de inkomensregeling Tozo kunnen controleren. Accountmanagers Marjorie Stots en Alex Tamminga vertellen hoe dit werkt.

Waarom is IB betrokken bij de Tozo-regeling?

De meeste gegevens die nodig zijn om te kunnen beoordelen of de Tozo-uitkeringen rechtmatig zijn verstrekt, hebben wij in huis. We leveren gemeenten die gegevens al sinds jaar en dag om hen te ondersteunen bij de rechtmatigheidscontroles op de reguliere uitkeringen. Deze zogenoemde ‘rechtmatigheidssignalen’ ontvangen gemeenten via ons beveiligde portaal, waar ze allemaal op aangesloten zijn. Het was daarom volkomen logisch dat wij de opdracht kregen om ook een informatiedienst te ontwikkelen voor de controle op de Tozo-uitkeringen.

Wat kunnen jullie voor de controle van de Tozo-regeling concreet betekenen voor gemeenten?

Wij kunnen de controle op de rechtmatige verstrekking van de Tozo-uitkeringen bijna volledig automatiseren voor gemeenten. Dat maakt de controle bijzonder efficiënt en scheelt gemeenten een hoop werk.

Het werkt als volgt: gemeenten leveren volgens een vast format een bestand aan met de dossiers die zij gecontroleerd willen hebben. Dit moeten ze voor de 1e van de maand bij ons aanleveren. Wij vragen informatie op bij de bronnen KvK, UWV, DUO, Belastingdienst, RvIG, DJI en CJIB. Op basis van die bronnen leveren wij voor het einde van de maand een rapportage, waarin per dossier is vermeld of er al dan niet nader onderzoek nodig is en zo ja, op welk onderdeel of welke onderdelen. Zo hoeven gemeenten het merendeel van de dossiers niet nader te onderzoeken. Zij kunnen achteraf gericht extra informatie opvragen bij de klant, op die onderdelen waarvan wij niet met zekerheid kunnen vaststellen of voldaan is aan de eisen. Denk aan iemand die inkomsten heeft gehad tijdens de looptijd van de Tozo-uitkering. Wat ontbreekt is informatie over winst uit eigen onderneming en alimentatie. Daar kunnen wij dan ook niet op controleren.

Hoe garanderen jullie de kwaliteit van deze nieuwe informatiedienst?

De kwaliteit van onze dienst is natuurlijk altijd sterk afhankelijk van de kwaliteit van de brongegevens. Maar die is over het algemeen heel goed. Dat weten we uit jarenlange ervaring, want de meeste gegevens ontvangen we al jaren voor andere informatiediensten.

Wel speelt er soms een actualiteits-issue. Zo heeft de Belastingdienst nog lang niet van alle ondernemers de aangiften inkomstenbelasting 2019 ontvangen, omdat ondernemers vaak om uitstel vragen. Daardoor kunnen wij voor een groot deel van de Tozo-dossiers niet bepalen of ze voldoen aan het urencriterium, zoals voorgeschreven in de Tozo-regeling. Dit hebben we opgelost door enkel een belemmering te melden bij ondernemers die wel aangifte hebben gedaan, maar volgens hun aangifte niet voldeden aan het urencriterium.

De gegevens van de Kamer van Koophandel vormen een bron die helemaal nieuw is voor ons. Daar hebben we dus nog geen ervaring mee opgedaan. Gezien de snelle ontwikkelingen, was er ook weinig tijd om te testen. Maar de bestanden die we tot nu toe hebben ontvangen, zien er goed uit!

De kwaliteit van de bestanden die gemeenten bij ons aanleveren, wordt direct geautomatiseerd gecontroleerd op het moment van aanlevering. Indien het aangeleverde bestand niet aan de kwaliteitseisen voldoet – doordat er gegevens ontbreken of niet aan de criteria voldoen – krijgt de gemeente daar direct een melding van en kan ze een nieuw (gecorrigeerd) bestand aanleveren. Zo is de kwaliteit van de aanleverbestanden geborgd en kunnen wij altijd een kwalitatief hoogwaardig bestand terug leveren!

Hoe kijken jullie terug op de ontwikkeling van deze nieuwe dienst?

Wij hebben in een hele korte tijd een totaal nieuwe informatiedienst ontwikkeld. Dat was een behoorlijke klus die wat ons betreft goed gelukt is! Vanuit de rechtmatigheidscontrole hadden we al toegang tot veel van de benodigde informatie, maar we hebben voor deze dienst ook nieuwe bronnen en gegevens moeten ontsluiten. Daarnaast werkt de controle op ‘reguliere’ rechtmatigheidssignalen heel anders dan de Tozo-controle. Daarmee kostte het uitdenken en programmeren van deze dienst veel tijd. En tijd om te testen was er eigenlijk niet, de test vond plaats in de praktijk! Er wordt op dit moment gewerkt aan het geschikt maken van de Tozo controle voor Tozo 3.

Meer informatie

Voor meer informatie over de implementatie, uitvoering en controle van de Tozo kunt u terecht in de Toolkit Tozo. Kijk voor meer informatie over (de dienstverlening van) het IB op www.inlichtingenbureau.nl.

Bron: VNG Naleving